Description

Celem pracy było zbadanie i ukazanie zagadnienia identyfikacji narodowej wybitnej jednostki z pogranicza polsko-rusko/ukraińskiego, Romana Aleksandra Szeptyckiego, występującego zazwyczaj na kartach prac historycznych pod swoim zakonnym imieniem Andrzej. Za cezurę początkową przyjęto datę jego urodzin, a więc rok 1865. Cezurą końcową pracy jest początek I wojny światowej, a dokładnie internowanie metropolity przez władze carskie 18 września 1914 r. Analiza dotyczy więc okresu, w którym silne były jeszcze powiązania i reguły starego świata, a jednocześnie w którym narastały nacjonalizmy, aby w pełni nabrać kształtu dopiero w czasie wielkiej wojny i po jej zakończeniu. W tym właśnie czasie nadal jeszcze możliwe było zachowanie więzi z kilkoma obszarami narodowymi. Monografia opowiada o tym, jak Szeptycki poruszał się pomiędzy dwoma światami polskim i ruskim/ukraińskim. Pokazuje ona w jaki sposób wyrósł on z polskiego środowiska, opowiedział się w 1885 jako Rusin, aby jednak w dalszych latach zachować podwójne polskie i ruskie/ukraińskie więzi. W pierwszym dziesięcioleciu XX w. metropolita napisał w jednym z listów, że czuje się i Polakiem i Rusinem, ale bardziej Rusinem. Dokonana w pracy analiza została przeprowadzona na podstawie bogatego materiału źródłowego: dokumentów archiwalnych, korespondencji, pamiętników i wspomnień, prasy oraz innych źródeł drukowanych. W monografii uwzględniono dotychczasowy dorobek historiografii, przede wszystkim polskiej i ukraińskiej. Zagadnienie zostało ukazane na szerokim tle przemian społeczno-politycznych oraz kulturowych przełomu XIX i XX w.