Description

Autor wychodzi od stosunkowo dobrze rozpoznanego w literaturze zjawiska (m.in. F.A. von Hayek, H. Berman, J. Wróblewski, B. Tamanaha, J. Habermas, L. Wintgens) stopniowego utożsamiania prawodawstwa z legislacyjną kreacją. Ten dominujący sposób myślenia, określany przez Autora mianem „prawnego kreacjonizmu” powoduje zwiększanie się zakresu i ilości prawnej regulacji. Regulacja zaczyna w coraz większym stopniu dotykać różne sfery życia społecznego. Konsekwencją jest inflacja przepisów oraz fragmentaryzacja i niepewność prawa. Autor stawia tezę, że zjawisko to wiąże się z historyczną dominacją konstruktywizmu i utylitaryzmu, dwóch sposobów myślenia o stanowieniu prawa operujących na silnie antydogmatycznym fundamencie modernizacji. Tezy tej dowodzi odwołując się do koncepcji odzwierciedlających jego zdaniem historyczną ewolucję myślenia o prawodawstwie. Ewolucja ta zainicjowana została przez późnośredniowieczny nominalistyczny zwrot w epistemologii. Jej kolejne etapy obejmowały: wczesno-nowożytne oddzielenie polityki od moralności, etatyzację prawa, oświeceniowe i pozytywistyczne oddzielenie prawa od moralności, indywidualistyczną koncepcję naturalnych uprawnień, wyodrębnienie się władzy prawodawczej (podziały władzy), demokrację, zjawisko państwa narodowego i związanego z nim narodowego prawa oraz subiektywistyczny indywidualizm i nihilizm końca XIX wieku. Autor postuluje, by kreacjonizm współczesnego ustawodawcy – pokłosie głównie oświeceniowego projektu i jego romantycznej korekty – był limitowany. Źródłem tego ograniczenia powinno być jego zdaniem wzmocnienie w myśleniu o stanowieniu prawa, obecnych w nim już dyrektyw zachowawczej i tożsamościowej, opartych odpowiednio na założeniach epistemicznej niedoskonałości oraz kontynuacji i wspólnotowego zakorzenienia prawa. * Celem serii wydawniczej „Jurysprudencja” jest publikowanie monografii z zakresu teorii i filozofii prawa, a także dyscyplin prawniczych podejmujących problematykę teoretyczno- i filozoficzno-prawną w ramach własnych badań przedmiotowych. Inicjatywa powołania tego rodzaju serii wydawniczej spotkała się z dużym zainteresowaniem wszystkich ośrodków naukowych zajmujących się wskazaną problematyką, a także znanych naukowców z ośrodków zagranicznych. Redaktorzy serii Marek Zirk-Sadowski, Bartosz Wojciechowski