Description

Monografia przedstawia wybrane studia nad autorami literatury niemieckiej i austriackiej. Studia te opierają się na niektórych aspektach teorii systemów (Niklas Luhmann), która – mimo że wywodzi się z socjologii – ma wiele zastosowań w innych dziedzinach, takich jak ekonomia, prawo, nauki polityczne, ale też literaturoznawstwo. Autor przedstawia możliwe aplikacje do zagadnień dotyczących sporu, skandalu literackiego, kontrowersyjnego zaangażowania autorów, ale też różnych możliwości interpretacji samych tekstów. Spór o zeszłorocznego noblistę, Petera Handkego, dotyczący jego zaangażowania na rzecz Serbów zostaje pokazany jako ścieranie się poglądów, a zarazem dopasowywanie ich do pewnej linii, co – za pośrednictwem mediów – ma na celu przepracowanie społecznych irytacji. W wypadku Siegfrieda Lenza chodzi o wykazanie zależności pomiędzy jego politycznymi poglądami a twórczością stricte literacką w świetle istotnych systemowych rozróżnień. Autorzy jak Botho Strauß czy Dietrich Schwanitz zostają pokazani jako ci, którzy w sposób świadomy adaptują różne teoretycznosystemowe koncepcje do konstrukcji własnych tekstów literackich (esej, proza). Do interpretacji dramatu Petera Turriniego zostaje z kolei zastosowana kategoria „obramowania” oraz zależności pomiędzy referencją wewnętrzną a zewnętrzną. Uzupełnieniem rozważań są dwa rozdziały o charakterze teoretycznym, w których pokazane są najważniejsze koncepcje literaturoznawstwa systemowego, w Polsce stosunkowo mało rozpowszechnionego, poprzez odniesienie ich do tradycji badawczej.