Description

Praca stanowi pierwszy w literaturze przedmiotu katalog żądań szlacheckich z lat 1533-1570, zgłaszanych przez przedstawicieli ruchu politycznego nazywanego w literaturze przedmiotu ruchem egzekucyjnym. Dezyderaty pogrupowane zostały przedmiotowo, według poruszanych kwestii, omówione i wyjaśnione, tym samym wypełniona zostaje istotna luka w wiedzy o XVI- wiecznej Polsce, gdyż dotychczas postulatami tymi zajmowano się dość fragmentarycznie, nie starając się o całościową ich analizę. W ramach ruchu egzekucyjnego część szlachty próbowała usprawnić funkcjonowanie Rzeczypospolitej rozumianej jako szlacheckie „dobro wspólne”, w przekonaniu, że dzięki tym staraniom państwo rozkwitnie w swej potędze. Tematyka postulatów jest bardzo różnorodna, egzekucjoniści zajmowali się bowiem wszystkim co istotne dla nich samym, a zatem również, w ich mniemaniu, dla całej Rzeczpospolitej. Podczas posiedzeń Sejmu czy w instrukcjach poselskich płynnie przechodzili więc od zagadnienia do zagadnienia - od spraw związanych z miejscem i terminem obrad Sejmu, poprzez bezpieczeństwo, do kwestii związanych z wywozem koni czy skór. Na podstawie treści postulatów, ich częstotliwości i ewolucji wyraźnie widać krystalizację szlacheckiego programu naprawy państwa. Struktura Praca liczy 361 strony. Składa się z dwóch rozdziałów z których jeden dzieli się na dwie części. Zaopatrzona została w tabele ilustrujące częstotliwość przedstawiania danego postulatu. Bibliografia zawiera 30 źródeł i 314 opracowań.