Description

Pamięć. Krajobraz ma swoją własną. Gruzowiska, które pozostały po domach, żeliwne krzyże na niewielkich cmentarzach chylące się ku ziemi pod upływem czasu, fragmenty porcelany, zardzewiała klamka, drzwiczki od kuchennego pieca, kruszące się kamienne schody, przewrócone sztachety drewnianego płotu… To pozostałości gwarnego życia niewielkich miejscowości, których nazwy już dawno wymazano z drogowskazów i map. Książka jest opowieścią o wyludnionych wsiach, osadach, folwarkach, leśniczówkach i dworach Warmii, Mazur oraz Powiśla – terenów, które do 1945 roku stanowiły część Prus Wschodnich. Miejscowości opuszczone w konsekwencji zmian politycznych, społecznych i gospodarczych są dzisiaj integralną częścią pojeziernego krajobrazu. Na kamiennych pozostałościach zabudowań wyrosły drzewa, oplatając ruiny korzeniami. Wyludnione zagrody stanowią wyjątkowe zespolenie natury z kulturą, z którego już nie sposób wyabstrahować poszczególnych elementów, nie naruszając całego układu. Siły sprawcze zostały tu odwrócone – już nie człowiek kształtuje przestrzeń wsi, lecz rolę głównego aktora przejęła natura. Następuje intensywna sukcesja roślinności, a mury rozpadają się pod wpływem wietrzenia fizycznego. Jednocześnie to, co się zachowało, staje się częścią krajobrazu, nadal czytelne, choć wtopione w jego struktury dużo bardziej niż kiedyś. Zdefragmentowane pejzaże dawnej pruskiej wsi są wyjątkowym materialnym nośnikiem pamięci. Będąc „w procesie rozkładu”, wciąż intrygują i budzą ciekawość. Co i dlaczego pozostało po niemal ośmiuset opuszczonych wiejskich jednostkach osadniczych dawnych Prus Wschodnich? Jeśli chcesz się tego dowiedzieć, ta publikacja jest właśnie dla Ciebie. Są miejsca „zapomniane”, o których nie sposób zapomnieć!