Description

„Pierwszy polski karabin” autorstwa Jerzego Podoskiego (1900–1942) to artykuł opublikowany pierwotnie w czasopiśmie „Broń i Barwa” 1934, nr 2. Artykuł zawiera, obok kontekstu historycznego, rysunek karabinu oraz opis parametrów technicznych, takich jak: długość całkowita, długość lufy, waga, długość od środka kolby do spustu, środek równowagi, łoże, okucia, kaliber, ilość gwintów, skręt, skok skrętu, prawdopodobny ciężar pocisku, przyrządy celownicze, spust, szyjka pistoletowa itp. Fragment [Pierwszy polski karabin to] broń skałkowa, gwintowana, wytwarzana przez fabrykę w Kozienicach między 1790 a 1791 r. dla uzbrojenia kompanii strzelców, stworzonych przy „regimentach” pieszych na mocy ustawy sejmowej z dnia 8 października 1789 r., uzupełnionej 4 lipca 1790 i 20 kwietnia 1791 roku. Ze względu na to, że sztuciec kozienicki jest pierwszym okazem broni palnej wojskowej, wykonanej dla wojska polskiego przez fabrykę krajową, okazy tej broni stanowią niezmiernie cenną pamiątkę historyczną, a zarazem ciekawy przyczynek do studium stanu przemysłu uzbrojenia oraz pojęć o uzbrojeniu strzelców wyborowych w ostatnich latach niepodległości. Broń jest bardzo składna, doskonale zrównoważona, bardzo przypomina – pod względem równowagi w postawie stojącej – karabin Mauser wz. 98, wykonanie proste i grube, ale dowodzące dużej wprawy robotnika i doskonałego zaprojektowania. Jerzy Podoski był kapitanem piechoty Wojska Polskiego, mistrzem świata w strzelectwie oraz bronioznawcą. Jako specjalista w zakresie ręcznej broni palnej opublikował liczne prace bronioznawcze: książki - „Karabinki małokalibrowe i ich użycie” (1926), „ABC strzelania. Instrukcja” (1929), „Pistolet w walce i sporcie” (1928), „Strzelanie. Podręcznik dla początkujących zawodników„ (1934) oraz artykuły w czasopismach „Przegląd Strzelecki i Łuczniczy”, „Bellona”, „Przegląd Piechoty” oraz „Broń i Barwa”.