Description

Problematyka, wiedza i badania z zakresu organizacji i zarządzania1, jako formalny i wyodrębniony obszar naukowego poznania (dyscyplina naukowa), w powojennej historii rozwoju nauki w Polsce zaistniały dopiero pod koniec lat 60. XX w. Korzenie tego obszaru wiedzy i badań na świecie, a także w Polsce, zwłaszcza międzywojennej, sięgają jednak początków XX w. i problematyki „naukowego zarządzania”. Powstały wówczas powszechnie znane i uznane w środowisku gospodarczym i naukowym prace polskich teoretyków oraz praktyków organizacji. Obecny wielokierunkowy dynamiczny rozwój nauk o zarządzaniu domaga się swego rodzaju samowiedzy, którą dla nauki jest refleksja poznawczo-metodologiczna. Pomocna też w tym wyzwaniu okazuje się narracja rekonstrukcji historycznej dyscypliny nauki o zarządzaniu i jakości w postaci zaprezentowania historii rozwoju współczesnych polskich szkół zarządzania, jakie powstały i wykształciły się w Polsce, poczynając od lat 50. XX w. Ważnym zadaniem każdej dyscypliny naukowej jest utrwalanie w świadomości społecznej swoich osiągnięć badawczych i dydaktycznych, które budują kapitał społeczny narodu. Owe osiągnięcia powstają najczęściej w wyniku długotrwałego procesu doboru i kształcenia uczniów tworzących zespół badawczo-dydaktyczny, budowania fundamentów metodycznych i naukowych, tj. wspólnego rdzenia, stanowiących podstawę jego historii i tożsamości naukowej, a także utrwalanie tych wartości w świadomości zewnętrznego środowiska naukowego i społecznego poprzez publikację ważnych rezultatów badań naukowych. Taki proces nazywany jest budowaniem szkoły naukowej, która stanowi wspólnotę uczonych podzielających pewne poglądy, idee, sposoby rozumienia określonych teoretycznych, empirycznych, metodologicznych czy aplikacyjnych problemów naukowych lub praktycznych. Szkołę naukową tworzy się wokół określonej osoby – wybitnego i znanego naukowca (zespołu naukowców), który staje się mistrzem, inspirującym kolejne pokolenia do podejmowania wyzwań badawczych [Piwowar-Sulej, Sokołowska-Durkalec, 2023, s. 4–10]. Budowanie szkół naukowych stanowi nie tylko ważne wyzwanie, ale zarazem kluczowe zadanie pracowników tworzących określone środowiska naukowe. Posiadanie przez środowisko naukowe reprezentujące daną dyscyplinę naukową twórczo wyróżniających się, uznanych i aktywnych w działaniu szkół naukowych podnosi jej prestiż, renomę i uznanie.