Description

Stany Zjednoczone mają szczególną możliwość wywierania wpływu na wydarzenia rozgrywające się na Bliskim Wschodzie. Amerykańska polityka, budowana w tradycyjnym modelu stosunków międzynarodowych, w których głównymi aktorami są rządy, a nie społeczeństwa, działała na rzecz stabilizacji. W ostatecznym rozrachunku stabilizacja ta jednak okazała się stagnacją. Przykładów takiego działania dostarcza analiza polityki USA w drugiej kadencji George’a W. Busha (2005–2008). Stagnacja ta osiągnęła apogeum w postaci buntów w świecie arabskim w 2011 roku. Administracja Baracka Obamy (2009–2016) podjęła próbę przełamania stagnacyjnego paradygmatu, lecz opór regionalnych struktur i wolne tempo zmian zatrzymały reformę polityki USA na Bliskim Wschodzie. Książka podejmuje zagadnienie polityki USA wobec Bliskiego Wschodu, a więc dotyka jednego z najciekawszych rozdziałów historii najnowszej. Głównym założeniem publikacji jest wyjaśnienie motywów i sposobów realizacji polityki zagranicznej i bezpieczeństwa globalnego supermocarstwa wobec krajów arabskich. Książka ma sprzyjać rozumieniu procesów zachodzących na Bliskim Wschodzie, takich jak: -wojny, interwencje zbrojne, negocjacje pokojowe -przetrwanie państwa Izrael -bezpieczeństwo zasobów, wydobycia i eksportu głównego surowca energetycznego ropy naftowej -stagnacja i kolejne przebudzenia świata arabskiego -obalanie dyktatorów -nieudane próby budowania demokracji -terroryzm międzynarodowy, zamachy -rywalizacja o wpływy mocarstw zewnętrznych Studium dostarcza przykładów „polityki pseudostabilizacji” w konflikcie arabsko-izraelskim oraz w stosunkach USA z władzami palestyńskimi, Izraelem, Egiptem, Jordanią, Syrią, Libanem, Bahrajnem i Arabią Saudyjską. Autorka, uznany w Polsce ekspert zajmujący się tym obszarem, wyjaśnia niemożność znajdujących się tam społeczeństw i państw wejścia na drogę modernizacji według wzoru wyznaczanego od kilkuset lat przez Zachód. Stara się odpowiedzieć, w jakim stopniu odpowiedzialność za stagnację polityczną na Bliskim Wschodzie ponoszą Stany Zjednoczone i dlaczego pozostają one czynnikiem sprzyjającym utrwaleniu sytuacji politycznej i struktur społecznych w tym regionie. Zasadnicze znaczenie w książce mają problemy stagnacji i stabilizacji, roli władzy i społeczeństwa w procesach zachodzących w świecie arabskim, jak również prymat interesów bezpieczeństwa w polityce USA wobec tego regionu. Autorka analizuje też dualizm polityki amerykańskiej wobec rządów i społeczeństw – dylemat, z którym po 2011 roku administracja Obamy chciała sobie poradzić, odchodząc od interwencjonizmu w kierunku legalizmu i multilateralizmu.