Description

Książka naukowa poświęcona wyłącznie twórczości Franza Kafki to w środowisku polonistycznym inicjatywa nowa. Znane są oczywiście prace naukowe polskich germanistów, tutaj jednak chcieliśmy spróbować mówić o Kafce poprzez namysł filologii polskiej. Tak wiele lat obecności literatury Kafki w kulturze Polski domaga się wreszcie wieloaspektowych przemyśleń, które wyznaczałyby polską perspektywę w badaniach kafkologicznych. W założeniach programowych naszej książki jednym z najważniejszych zadań badawczych jest zarysowanie fenomenu estetyki Kafki. Całościowe zrekonstruowanie poetyki pisarza przekracza ramy tej publikacji, dlatego w grupie artykułów zatytułowanej „Wokół poetyki” zaproponowaliśmy trzy kwestie. Po pierwsze – omówienie kategorii groteski. Edward Kasperski (Warszawa) uczynił z niej centrum rozważań, opisując jej typ – antropogroteskę jako podstawowy wyznacznik ideowy i stylistyczny utworów praskiego prozaika. Ironiczna wizja świata, cierpki humor oraz gry konwencjami, to według Kasperskiego zapomniane trochę w polskiej tradycji interpretatorskiej wyznaczniki Kafkowskiego świata. Po drugie – problematyka mitologizmu. Małgorzata Gierałtowska (Warszawa) nie tylko prezentuje tu motywy mitologiczne u Kafki, lecz zwraca również uwagę, że powszechnie wyczuwane w pisarstwie Kafki składniki tragizmu są osadzone w mitologicznym podłożu tych narracji. Po trzecie – autobiografizm. Tomasz Mackiewicz (Warszawa), zajmując się aspektami biograficznymi pism intymnych oraz utworów beletrystycznych Kafki, wskazuje na specyficzne zabiegi autokreacyjne autora Zamku, nakazujące ostrożnie patrzeć na ich konfesyjność i prawdę psychologiczną.