Description

We wstępie redakcja zwraca uwagę na niebezpieczeństwo wynikające z coraz śmielej artykułowanych zapowiedzi radykalnych działań w obszarze tzw. polityki historycznej, a zwłaszcza zagrożenia dla prowadzenia badań naukowych oraz groźbę instrumentalizowania problematyki Holokaustu. Spośród tekstów zamieszczonych w dziale „Studia” na szczególną uwagę zasługuje artykuł Karoliny Panz poświęcony fenomenowi powojennej przemocy na Podhalu. Autorka analizuje przebieg i mechanizm tych zbrodni, lecz przede wszystkim przypomina ich ofiary. Kolejne opracowania dotyczą szerokiego pojętej problematyki pomocy i ratowania: ewakuacji dzieci żydowskich z terenu ZSRR do Palestyny w latach 1942–1943, warunków przetrwania w okupowanej Belgii, Holandii i Francji, pomocy Żydom na terenie Vichy, paradoksów związanych z ukrywaniem Żydów w Warszawie. Dział ten uzupełnia studium o holenderskim naziście prowadzącym zorganizowaną grabież dzieł sztuki. W dziale „Sylwetki” prezentujemy biografię i dorobek kolejnego historyka Zagłady - Filipa Friedmana, zaś w sekcji „Materiały” nieznany dziennik o ukrywaniu po „aryjskiej stronie”. W numerze działy: Studia Z warsztatów badawczych Materiały Konteksty Małe formy Omówienia, recenzje, przeglądy Wydarzenia Curiosa a w nich m.in.: • Karolina Panz, o antyżydowskiej przemocy na Podhalu tuż po wojnie • Pim Griffoen i Ron Zeller o Zagładzie w Holandii, Francji i Belgii w ujęciu porównawczym • Nawojka Cieślinska-Lobkowicz o grabieży dzieł sztuki przez Pietera Nicolaasa Mentena • Katharina Friedla o strategiach przetrwania małżeństw mieszanych w Hamburgu i Wrocławiu • Pamiętnik dr. Chaima Einhorna, pisany w ukryciu po stronie aryjskiej • Bartłomiej Rusin na temat bułgarskiej historiografii Zagłady • Stefan Klemp o warsztacie badacza działalności niemieckich batalionów policyjnych • Tomasz Ceran w eseju o totalitaryzmie i problemie zła • Piotr Filipkowski o książkach Mikołaja Grynberga • Jacek Leociak o Zuzannie Ginczance • Agnieszka Haska o nadużyciach w „Roku Karskiego” • Blok tekstów o nauczaniu o Holokauście w Polsce, Niemczech i Kanadzie • Dyskusja wokół Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie