Description

Pojęcie stylu życia jest socjologicznym pojęciem trudnym do zdefiniowania. Przyjęty styl życia silnie wpływa na przyjęte zachowania zdrowotne. Szczególnie zachowania zdrowotne nabyte w okresie dziecięcym i młodzieńczym mają szczególne znaczenie w dorosłym życiu. W okresie dzieciństwa dochodzi do kształtowania i utrwalania postaw zdrowotnych (Wagner, Banaszkiewicz i in. 2015), które wraz ze zdobytą wiedzą i nabywanymi umiejętnościami wpływają na charakter postaw zdrowotnych w dorosłym życiu. Znaczący wpływ na kształtowanie prawidłowej postawy zdrowotnej w dzieciństwie ma środowisko rodzinne. Zgodnie z danymi WHO aż 75% potrzeb jest zaspokajanych przez jednostkę w środowisku domowym. Zachowania prozdrowotne nabywane w domu są to głównie czynności związane z higieną osobistą, psychiczną i otoczenia, podstawowym sposobem odżywiania, stosowaniem używek, organizacją czasu wolnego i aktywności fizycznej, przestrzeganiem zaleceń lekarskich oraz korzystaniem z badań profilaktycznych (Bednarek i Bednarz 2013). Zachowania zdrowotne są wyznaczane również przez kontekst społeczny i kulturowy. Często praktyki zdrowotne nie są wynikiem zamierzonych zachowań, a jedynie wynikają z ogólnie przyjętych norm społecznych (RomanowskaTołłoczko 2011). Wypracowana postawa zdrowotna jest integralną częścią procesu socjalizacji jednostki. Według koncepcji M. Lalonde styl życia bezpośrednio determinuje zdrowie jednostki (Wagner, Banaszkiewicz i in. 2015), a do czynników warunkujących zdrowie zalicza się: czynniki biologiczne (genetyczne), środowisko zewnętrzne, styl życia, oraz efekty medyczne (Romanowska-Tołłoczko 2011). Styl życia znacząco wpływa na rozwój fizyczny, oraz funkcjonowanie psychospołeczne (Humeniuk, Dąbska i in. 2018), jest ściśle związany z codziennymi zachowaniami, specyficznymi dla danej jednostki lub zbiorowości. Determinują go czynniki społeczno-kulturowe, oraz osobiste cechy jednostek (RomanowskaTołłoczko 2011). Styl życia jest kształtowany w oparciu o wzorce dostarczane przez otoczenie.