Description

Przedmiotem monografii jest analiza zmiany Konstytucji V Republiki Francuskiej. Długi czas obowiązywania Konstytucji V Republiki jest we francuskich warunkach przypadkiem szczególnym, gdyż jedynie ustawa zasadnicza III Republiki obowiązywała dłużej. Konstytucja z 1958 r. poddawana była licznym nowelizacjom: trzem w latach 60., dwóm w latach 70. i aż dziewiętnastu w latach 1992-2008, które, choć ze zmiennym natężeniem, zawsze wzbudzały dyskusje polityczne i doktrynalne. Proces szczegółowej „modernizacji” w 2008 r. przyczynił się do przeprowadzenia przeglądu jej słabości i pozytywów oraz skłonił do ożywionej dyskusji nad tym, co się potwierdziło bądź nie wytrzymało próby czasu. Tytuł monografii odzwierciedla trzy główne sfery, w których została ujęta analizowana tematyka: przedmiot podlegający nowelizacji (konstytucja w jej szerokim rozumieniu), tryb dokonywania zmian prowadzących do modyfikacji tekstu konstytucji oraz kontrola konstytucyjności tego procesu. Autorka koncentruje się na metodach dokonywania formalnych modyfikacji treści, co charakteryzuje prawnopozytywistyczne podejście do tego, co jest, a co nie jest zmianą (nowelizacją, uzupełnieniem). Sposoby nieformalnych przekształceń tekstu, dokonywane w trybie wykładni orzeczniczych lub wynikające z praktyki ustrojowej organów władzy państwowej, nie stanowią zatem głównego tematu rozważań. Nie zawsze jednak rozgraniczenie tych dwóch sfer – formalnej i nieformalnej – jest możliwe do precyzyjnego uchwycenia, zwłaszcza gdy – jak we Francji – na proces ten silnie oddziałuje praktyka organów władzy oraz aktywna działalność Rady Konstytucyjnej. Autorka prezentuje nie tylko aspekty formalnoprawne, które akcentuje tytuł książki, ale także szeroko całą francuską „kulturę konstytucyjną”.